تمامی مسافرینی که از ایران به کشورهای دیگر سفر میکنند، و یا بالعکس از کشورهای دیگر وارد ایران میشوند، وسایل و لوازمی را به همراه خود به داخل هواپیما میبرند. این وسایل که جزو صادرات کالا و بار تجاری محسوب نمیگردند، با نام کالای مسافری شناخته شده و به اشکال مختلفی ارسال میشوند. در این مقاله قصد داریم به شرح نکات و قوانین حمل هوایی کالای مسافری بپردازیم.
در حمل هوایی، بار مسافری به باری گفته میشود که حکم بار صادراتی یا کالای تجاری را نداشته و برخلاف کالاهای تجاری، ارزش گمرکی، حجم و وزن به مراتب کمتری دارند. بار مسافری به باری اطلاق میشود، که معمولا مسافر آنرا در کیفهای دستی یا جامهدان شخصی یا جعبه و کارتن بستهبندی کرده و قصد به همراه بردن آن را به مقصد مورد نظر خود با هواپیما دارد. این کالاها که بعنوان لوازم شخصی مسافر ارسال میشوند، دارای تعرفههای خاص خود و جدا از بارهای تجاری محاسبه و حمل شده و انواع و شرایط مختلفی دارند که در ادامه به آن میپردازیم. ضمنا اطلاعات بیشتر در مورد قیمت هر کیلو بار هوایی را میتوانید در سایت پرشین کارگو مشاهده نمایید.
در صنعت حمل هوایی، بار مسافری به سه گونه در هواپیما بارگیری و ارسال میشود:
مسافرینی که قصد خروج از کشور را دارند، میتوانند هر نوع وسایل و لوازم عادی خود را به هماره خود حمل نمایند. منتهی در هریک از روشهایی که در بالا ذکر شد، قوانین و قواعدی برای به همراه داشتن کالاهای مختلف وضع شده است.
مسافر در چمدان همراه خود و همچنین در کریر خود میتواند لوازم شخصی کم حجم و سبک خود را بهشرط اینکه جزو کالاهای خطرناک در حمل هوایی محسوب نگردد، به همراه داشته باشد.
اما به همراه داشتن لوازم سنگینتر و حجیمتر مانند لوازم منزل،مستلزم این است که مسافر ساعات یا روزهایی قبل از پرواز خود، بار خود را از طریق پایانه بار هوایی فرودگاه، بصورت فریت بار مسافری به مقصد خود ارسال نماید. مسافر در این لاین میتواند انواع کالاها نظیر: لوازم منزل، وسایل برقی، مواد خوراکی، پوشاک، ظروف آشپزخانه، مبلمان و تخت، آلات موسیقی مانند پیانو و غیره را همراه داشته باشد. این کالاها توسط آژانسهای هوایی و یا نمایندگان قانونی ایرلاینهای بینالمللی (مانند شرکت پرشین کارگو) مراحل گمرکی را طی نموده و بدون هزینههای گمرکی خاصی، بارنامهی هوایی شده و به مقصد ارسال میگردند و در فرودگاه مقصد ترخیص میشوند.
البته برای اینکه برخی از کالاهای همراه مسافر، حکم بار تجاری را به خود نگیرند، محدودیتهایی برای خروج این کالاها وضع شده است. این محدودیتها، بدین شرح هستند:
برای آشنایی بیشتر با کالاهای مسافری مجاز در خروج از کشور، به صفحه بارهای مجاز در فریت بار هوایی مراجعه کنید.
نکته: ارسال فرش، زعفران و پسته، به کشورهای عراق، سوریه و عربستان سعودی ممنوع است.
کالاهایی که طبق مقررات گمرک، از ارزش به خصوصی برخوردار بوده و یا حکم بار تجاری را دارند، برای خروج از ایران ممنوع میباشند. برخی از این کالاها به شرح زیر هستند:
برای اطلاع بیشتر از کالاهای مسافری ممنوعه حین خروج از کشور، صفحه بارهای ممنوعه در فریت بار مسافری را مطالعه نمایید.
طبق ماده 138 آئیننامه اجرایی قانون امور گمرکی، مسافرینی که قصد ورود به ایران را داشته باشند، مجاز به همراه داشتن کالاهای غیر تجاری هستند. البته در خصوص کالاهای نو، ارزش کالا باید نهایتا 80 دلار باشد و همچنین شرعی و قانونی بودن آن نیز لحاظ گردد. ورود لوازم منزل، لوازم ورزشی، پارچه و پوشاک، لوازم آرایشی و بهداشتی، حیوانات خانگی ( در صورت داشتن گواهی بهداشت و تائیدیه سازمان دامپزشکی)، لوازمالتحریر و غیره به کشور مجاز است.
البته اخیرا، برخی کالاهای الکترونیکی نو، از فهرست کالاهای مجاز گمرک حذف شدهاند. کالاهایی مانند یخچال و فریزر، ماشین لباسشویی و ظرفشویی، تلویزیون، جاروبرقی، اجاق گاز، رادیو ضبط و کولر گازی.
ورود برخی کالاها به طور کلی به ایران ممنوع و غیر مجاز میباشد. این کالاها عبارتند از:
اگر یک فرد ایرانی، به مدت یک سال یا بیشتر مقیم یک کشور خارجی باشد، و 6 ماه آخر اقامت خود را به طور متوالی در آن کشور گذرانده باشد، میتواند اسباب و اثاثیه منزل خود را (به شرطی که نو نباشند)، معاف از گمرک وارد کشور کند. لازم به ذکر است که طبق قانون، خودرو شخصی جزو کالای مسافری محسوب نمیشود. این معافیت از گمرک، فقط یک بار در هر 5 سال به مسافران مقیم از از کشور اعطا میگردد. به طور مثال اگر فردی در طول این 5 سال، دو بار اقدام به ورود لوازم خود به کشور کند، بار دوم دیگر شامل معافیت گمرکی نخواهد شد.
همه اشخاص ایرانی و غیر ایرانی که مقیم کشور ایران هستند و اقامت دائم دارند، میتوانند ابزار و لوازم کاری خود را، معاف از گمرک وارد کشور کنند. البته ماشین آلات جزو این دسته نیستند. نکته حائز اهمیت این است که شخص مسافر، قبل از ورود به کشور باید حرفه و شغل خود را در در سفارت کشور ایران در کشور مبدأ خود ثبت کند، و اگر سفارت ایران در کشور مبدأ نباشد، باید تأییدیه ورود بار خود را از یکی از مقامات محلی آن کشور تهیه کند.
در نهایت خاطر نشان میکنیم، برای اینکه برای ورود کالا به کشور یا خروج از آن دچار مشکل نشوید، حتما قوانین و مقررات گمرکی کالای همراه مسافر را مطالعه نمایید. همچنین به دلیل اینکه ممکن است در طول زمان، برخی اقلام به فهرست کالاهای مجاز و ممنوعه اضافه یا کم شوند، حتما قبل از همراه آوردن کالای خود، یک بار فهرست این اقلام را بررسی نمایید.